Вие сте тук

Атанасий Александрийски. Слово за Велики петък

СВѦТАГО ОЦ ҃А НАШЕГО • ІО(Н)А • ЧЬТЕНЬЕ • ВЪ ВЕЛІКѪѬ ПАРАСКЕВЬꙈИѬ

Веліка оубо естъ тваръ нб҃о отъ небъі-

тъѣ въ бъітье бм҃ь прізъвана ·

велікъі же сѫтъ · ꙇ ан҃ꙉлъскъі-

ꙙ сілъі · невідімъіи-

ми добротамі · вѣньча-

10a1-40

емъі · подобітъ сѧ і сімъ слънъце · дъне-

вънъімъ сѧ свѧтомь облагаꙙ небс҃кое те-

ченье гонѧ · дівъ творітъ оумоу · землѣ

вісѧшті повелѣньемь на водахъ · а тѧжъ-

ка вештъ сѫшті · чъто же къто речетъ · мо-

ре простръто відѧ · ꙇ пѣсъкомь съвѧзано ·

нъ вьсѣ оубо добра сѫтъ · ꙇ ꙃѣло добра · ꙇ тво-

рьчѧ мѫдрості хѫдожъствіѣ · прѣспѣ же

сьѭ добротѫ · чк҃ъ почътеньемь · доса-

жденье почътеньемь створь · дівъ бо тва-

рі прінесъ прѣспѣѭштъ · мѣрѫ тварі · не

славѫ чътомъімъ ізльѣ · тако бъіⷭ тварь

льсті мати невѣдѫшти · ꙇ поми-

лова ѭ б҃ъ . ꙇ носітъ кръстъ · по срѣдѣ ра-

зоума бж҃иѣ · чк҃ъ естъ съсѫдъ · тварі

вьсеꙙ сілнѣи · без дѣла оубо бъіⷭ небо ·

къ-і-исправленью нечъсті · ꙇ слънъце

стъідѣаше сѧ · покланѣнье пріемлѧ ·

възбранѣти сѧ покланѣѭштимъ сѧ не-

въ(з)може · море облічааше сѧ · ліхо

съі къ страстемъ · ꙇ чк҃ъ слѣпъ · прѣхожда-

аше тваръ · емьже сѧ оутъкнѣаше · кланѣ-

аше сѧ емоу б҃а не могъі обрѣсті · его-

же вьсеꙙ тварі народъ проповѣдаетъ · не

бъістъ довьльнъ · пріносіти оученьѣ ·

о едіномь бз҃ѣ · нъ егоже не створі нб҃о ·

кръстъ възможе · ꙇ егоже слъньце не мо-

жаше оулоучіти · крстъ въсьѣвъ просвѣти ·

ꙇ дрѣво осѫдънъі съсѫдъ · плодъ ство-

рі · осѫжденъімъ свободѫ · троуді

сѧ въ спснье чк҃омъ тварь · ꙇ крстъ прі-

шедъ балі сѧ ѣви · понеже съмръть дре-

вле · дрѣвѣнъ жезлъ пріимъши чс҃ка ро-

да · корень врѣді · понть обрѣтъші на

сънѣдь прѣстѫпьнѫѭ · егда отвръ-

зъшю сѧ пѫти · тако въ съмръть родъ

чс҃къ въпаде · ꙇ наслѣдьниці бъішѧ

мѫцѣ · поміловавъ прѣльштенъіꙙ

творць · дрѣво отъѣдъ · дрѣвъноумоу

родоу даетъ · ꙇ страсть въведе ꙇсцѣленье ·

10b1-40

наслѣдованье страсті · ꙇ на дрьжѧштаго

съмрьть · оуорѫжꙇ съмрьть · побѣ-

ждъшааго троуди · ꙇ пакъі свободь

бъⷭꙇ чк҃ъ · ꙇмьже ꙇ бѣ съвѧзала съмрь-

тъ тѣмь же бесъмрьтье обрѣте · ꙇ-

мьже бо бѣ осѫжденъ · тѣмь же сѧ і отрѣ-

шааше · ѡ бж҃іѣ въ істинѫ прѣмѫдро-

сть · небс҃скъі крестъ въдрѫжаше сѧ ·

а ꙇдольскаѣ слоужъба разорена бъіваше ·

кръстъ въстааше · ꙇ дьѣволѣ сіла ра-

зорена бъіваше · кръстъ въдрѫженъ бъі-

вааше · ꙇ юдѣꙇска гръдъіні падааше ·

да навъікнеші · ѣко не дрѣво просто то-

лікоу чюдесъ бѣ вина · нъ пріимъі дрѣ-

во на побѣдѫ · не о себѣ бо бъⷭі сп҃сенаѣ

мѫка · нъ съмотрѣѭштиімъ сп҃сь-

нѫѭ мѫкоу · не бъістъ бо съмрьти

раздроушенье съмръть · нъ прѣмѣні-

лъ есі вешти · прѣдѣлъ положъ ·

кр꙽стъ ꙇ моука и гвоздие · ꙇ съмрьть

сі жівотоу · бесъмрътъноумоу бъі-

ваѭтъ пеленъі · сімъ въторъі

чк҃ъ на жівотъ сѧ роди · ꙇміже пръ-

въі адамъ свободі сѧ · ꙇміже на-

чѧтокъ чс҃къі възносітъ сѧ · дьнь-

сь г҃ъ х҃ъ водѧтъ · ꙇ отъ сѫда на сѫдъ

ꙇ сълѫтъ · ꙇ каіѣфа отъвѣштава-

етъ · ꙇ пілатъ прічітаетъ сѧ · ꙇ не

отъмѣтаетъ сѫда хъ · да раздрѣші-

тъ въсего міра клѧтвѫ · ѡ дівъна-

ѣ чюдеса · пріемлетъ осѫжденье

самъ · ꙇ абье · варвара поуштаѭтъ ·

ꙇспръва крестъ осѫжденъімт на-

чѧтъ свободѫ даѣти · не вьзьрі

же на жідовьскѫѭ зълобѫ · ні ѣ-

ко благодѣтѣлѣ осѫждаѭште ·

ꙇзбавлѣѭтъ оубіцѫ · нъ ѣко начѧ-

тъкъ осѫжденью · начѧтъкъ осѫ-

жденъімъ бъістъ свобода · начѧ-

тъкъ ѣко осѫжденъіхъ сѫдъ · бес пра-

11a1-40

въдъі пріимъ праведъно · ꙇ живъі-

мъ і мрътвъімъ сѫдітель ѣвлѣ-

етъ сѧ · ѣкоже естъ поставилъ денъ ·

въ ньже хоштетъ сѫдіти б҃ъ вьсеі зе-

мі правъдоѭ · мѫжемъ · ꙇмъже на-

рече вѣрѫ даті вьсѣмъ · въскрѣшъ ꙇ-

з мрътвъіхъ · ꙇюдѣі же оубо інъі ви-

нъі оставльше · на кръстъ сѧ оустръ-

мішѧ · страшънъі и оукоризнъі · прі-

мъішлъше съсѫдъ · ꙇ законнѫѭ

клѧтвѫ · дрѣвъное въ съмрьть ѭ прѣ-

лагаѭтъ · на съмрьть хотѧште възвѧ-

зати тѧготѫ · не домъішлѣахѫ же

сѧ крста · побѣдънъіꙙ оусоуждаѭште

прікладъ · ꙇ не до сего же доволъ імѫ-

ште · нъ і разбоіникъі нѫдѧтъ · при-

читаѭште съмрьти его · да бі съ-

мрътъное прічѧштенье · нечъстъ

бъіла коньчінъꙇ его · не домъішлѣ-

ахѫ же сѧ разбоіникъ съ хм҃ь распіна-

ѭште · ꙇ творѧште і проповѣдате-

ль цѣср҃ствію · распѧтаго помѣні

бо мѧ сѧтъ г҃і · въ цѣсарстви твое-

мь · ѡ разбоиниче ѣко разбоінікъ еси ·

распѧтъ · ꙇ еван҃ꙉлистъ сѧ есі ѣвілъ ·

помѣні мѧ въ цѣсарс҃тви твоемь · чъ-

то естъ оубо · ѡ разбоиниче · не чюеші

лꙇ чъто страждеші · не помніші ли

гвоздіи · забъілъ ли есі болѣзнь ·

ѣко въ цркві сѧ молѧ · не на дрѣвѣ лі

вісѧ моліші ·  відѣхъ сѧтъ црк҃вь

бж҃иѭ · ꙇ молиті въжделѣхъ · позна-

хъ отъ псаньѣ винѫ · відѣхъ осѫжде-

нье етеро · цѣсарствіе проповѣдаѭ-

ште · відѣхъ оукорізнънъімь вѣнь-

цемь · благодѣть свьтѧштѭ сѧ · е-

лі бо распінаемъ цѣсарюетъ · како бѫ-

детъ вѣнъчаемъ · знаетъ цср҃ствие его

тварь · слъньце распінаемъ видітъ ·

ꙇ сьѣти не съмѣетъ · вьземлѧ свѣтъ

11b1-

отъ распінаѭштихъ · по г҃и борѧ ношть-

ѭ · безакон꙽нѫѭ · котораетъ дръзость ·

безаконьѣ іюдѣіска · земⷧѣ зъіблѫ-

шті сѧ мѧтаетъ · ꙇ обѣшаетъ трѫсомь ·

обѣшъшѧꙙ на крстѣ г҃ь · како не імѫтъ

вѣръі · ѣко цр҃ь естъ оукарѣемъі · тіть-

лъ въпьетъ · тварь съвѣдѣтельствоу-

етъ · ѣже чътѫ напсана · знаѭ вештъ

мі · г҃і помѣні мѧ въ цѣср҃стві твоемь ·

ѡ разбоиниче петроу помоштъніче · ꙇю-

дѣомъ облічітелю · съставьніче

правъдѣ · ѡ разбоиниче коупьче цср҃ствию ·

хранітелю раю · адама ізвѣстьнѣі ·

о тварі пръвостворенаго отврьзъі · онъ

бо простерь рѫкѫ на дрѣво без врѣмене ·

оукраденъ бъістъ · тъі же на кръстѣ про-

стеръ рѫцѣ въ врѣмѧ · погъібъши

обрѣте раі · ꙇ роділевъ жрѣбі погъі-

бъшъ · бесѣдоѭ приобрѣте · ѣко пръвѣе

цср҃ствіе ісповѣдѣвъ · ѡ разбоиниче

цѣср҃ствію ісповѣдьніче · оучіте-

лю мⷱкмъ · ꙇже словомь маломь · неб҃са

отъвръзе · ꙇ дівъноѭ пѣсньѭ · дівъ-

но съкровіште обрѣтъ · ꙇ подѣлье крь-

стъное нб҃о створь · ѡ оучітелю чк҃омъ ·

позаконноумоу · ꙇ похвальноумоу ра-

збоіствоу · ꙇ наоучъ чк҃ъі цсрствие

іскрасті · ѡ разбоиниче · желѣемѫ-

ѭ татьбѫ · крадомоумоу ісповѣда-

ꙙ · ꙇ великъі мъздъі разбоіскъіꙙ ·

съпсавъ · ꙇ великъі плодъ показаꙙ ·

ꙇсповѣданьѣ · поздѣ вѣровавъ · а скоро

ісповѣдѣвъ · послѣжде прішедъ · ꙇ прь-

вѣе  сѧ вѣньчавъ · ꙇ ѣвль вѣрънѫѭ ѣ-

вѣ дѣтѣль · ѡ горькъі ꙇюдинъ облічі-

телю ѣвль сѧ тѧжьі осіла · ꙇ съ іюдо-

ѭ прѣмѣнь сѧ · отъ дьѣвола къ х҃оу · ꙇ съ-

вѣдѣтель імѣꙙ крста · ꙇзмѣні же кръ-

стъ гробъ · несъмрътьнаѣ вьсь · гробъ

вьскрѣсьное село · гробъ · гробомъ ра-

12a1-31

здроушенье · вь немьже съмрьть · мьни-

тъ сѧ бъіти · а животъ ничетъ · коньца не

ꙇмѣꙙ · добрѣ естъ гробъ тъштъ · по бж҃ию

повелѣнью · да мрътвъіхъ множъство ·

отъвѣта въчънетъ не імѣтꙇ · о въскрьсъ- ·

шіимь · ꙇ пакъі ꙇюдѣі · да не пріиметъ

клеветънъіꙙ · вінъі · тъштъ  видѣ-

ти гробъ лежѧштихъ · жидовьскъ ꙙзъі-

къ затварѣѭштъ · ꙇюдѫ облічаѭштъ ·

 гл҃еши · ѡ клеветьниче · мрьтвьца і-

ного не видиші · поклоні сѧ оубо въскръсъ-

шюмоу · віждъ въставъшааго · ꙇ г҃ѣ по-

знаі · мрътвьць нъ еси прѣдалъ · жи(в)ъ

ти і въздаемъ · нъ не довълѣ сиі ію(дѣ)омъ ·

нъ і печати налагаѭ на грогъ (!) · ѡ о(каа)нъі

безоумьніче раздрѣшаꙙи болѣзні сь-

мрьтьнъіꙙ · печати лі не раздрѣшітъ ·

ꙇ прогънавъі ада · печати лі сѧ бои-

тъ · зазнаменаі гробъ · воинъі · поста-

ві остѫпі гробъ · большъми творіші

ꙇсправленье · позорьникъі въскръсенью

его · готоваеши · съвѣдѣлѣ въстанью

пріводиші · проповѣдатѣлѣ моимъ чю-

десемъ · твоꙙ слоугъі готоваеші · при-

дѣте оубо братрьѣ · відимъ болѣзні гро-

бънъіꙙ · відімъ ѫтробоу гробоу · ма-

терь бесьмрътью · пожідѣмъ видѣти

х҃а · побѣждъша · въстаѭшта из мрътвъі-

хъ · нъінѣ весели прістѫпімъ · къ

въскресъшюмоу весело · томоу бо естъ

слава · въ вⷦѣ аминь ⁘⁓

Препис: 

Клоцов сборник (Glagolita Glocianus), 9b32-39

Транскрипция: 
Андрей Бояджиев